In eigen beheer
We kiezen er bewust voor om restauratiewerken zoveel mogelijk in eigen beheer uit te voeren. En dit met eigen opgeleide mensen die gespecialiseerde technieken aankunnen. Door deze bewuste keuze voor onafhankelijk vakmanschap hebben we vat op de totale kwaliteitsketen van een restauratie- en herbestemmingsproject.
Het uitvoeren van ambachten maakt inherent deel uit van restauratie. In openbare aanbestedingsdossiers moeten wij bijvoorbeeld kunnen aantonen dat wij een bepaalde hoeveelheid werk ook in eigen uitvoering kunnen doen. Waar de verschillende ateliers voorheen werkten als eilandjes dicht bij elkaar, zitten ze nu gebundeld in ons Huis Der Ambachten. Door de ateliers overkoepelend aan te sturen wordt de synergie versterkt en de klant nóg beter geholpen. Onze projectleiders van de afzonderlijke ateliers zijn we daarom ook aan het omscholen tot ‘projectleider ambachten’.
De toekomst van het ambacht
Het beschermen van erfgoed is een noodzaak. Door restauratie dragen we zorg voor het patrimonium en kunnen we de toekomst ervan verzekeren. Maar dat is enkel mogelijk als we ook het immaterieel erfgoed, het ambacht, beschermen. En dat begint steeds meer te verdwijnen. De interesse bij jongeren vervaagt, waardoor ook de interesse van scholen voor dergelijke opleidingen vervaagt. Wij zien het echter als onze taak om die kennis door te geven aan de toekomstige generaties. Opleiding is dan ook cruciaal, maar ook innovatie is bepalend.
Ambacht arm in arm met innovatie en onderzoek
Hoe innovatie en ambachten met elkaar te rijmen vallen? Wij innoveren om de hand van de meester te ondersteunen. Het is dan ook vooral het voorbereidingstraject dat onderhevig is aan innovatie en digitalisering. Dan spreken we over opmetingen, technische tekeningen, CNC-machines om het productieproces voor te bereiden … Waar de steenkapper vroeger startte met een handgemaakte mal en een massieve blok, wordt de mal vandaag digitaal getekend en 3D-geprint. Vervolgens gaat de massieve blok op de machine en worden de ruwe stukken machinaal verwijderd. En pas dan begint de meester aan zijn kunstwerk.
En die innovatie is volledig in huis aanwezig, dat is één van onze grote sterktes. We investeren ook in technische opleidingen die je niet meteen zou linken aan het ambachtencentrum, zoals een opleiding in productiemanagement. Daar leer je een lean-productieproces te optimaliseren door niet alleen naar het ambacht, maar naar het gehele proces te kijken. Verder zetten we sterk in op innovatietrajecten en ook onderzoek en wetenschap zijn nooit ver weg in het Huis Der Ambachten. Momenteel zijn we bijvoorbeeld bezig met het uitbouwen van een labo voor eigen labo-onderzoek.
Veel ruimte voor innovatie dus, maar volledig digitaal zal een ambacht uiteraard nooit worden. Dat is principieel gewoon onmogelijk. De filosofie rond restauratie, opgelegd door het charter van Venetië, stelt dat zoveel mogelijk behouden moet blijven. Ook prijstechnisch is een volledige digitalisering zeker niet interessant. De tijd en het geld die in de werkvoorbereiding, de uitgewerkte technische tekening en vooral de werktijd van de machine steken, wegen voorlopig nog niet op tegen de snelheid waarmee een ervaren steenkapper werkt.
Van Bokrijk tot Oostende
Het ambachtencentum is dan wel gelegen in Geel, het ondersteunt werven over heel België. In 2021 mocht het ambachtencentrum meewerken aan de restauratie van prachtige kerken in Hoogstraten (Sint-Katharina), Borgloon (Sint-Odulphuskerk) en Beringen (Sint-Theodarduskerk, ook wel gekend als de mijnkerk). We hielpen bij de restauratie van de muurschilderingen van Delvaux in het kursaal van Oostende en Bokrijk is al jaren één van onze prachtige projecten. En ook bij de Kolonie in Merksplas, in juli 2021 nog ingeschreven op de werelderfgoedlijst van Unesco, mochten we ons steentje bijdragen.
